Τέλος στα email, τα sms και τα τηλέφωνα χωρίς… προηγούμενη συναίνεση. Οι εκλογές μετατρέπονται σε οιονεί κρίση προσωπικών δεδομένων

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, επιβάλλει προειδοποίηση σε υποψήφιο βουλευτή για την αποστολή spam, sms, για παράνομη επεξεργασία και προειδοποίηση για τη μη ενημέρωση, μετά από καταγγελία δημοσιογράφου επαρχιακού μέσου, όπως προκύπτει από τα δημοσιοποιημένα στοιχεία.

Η απόφαση της Αρχής είναι ενδεικτική της ευαισθησίας του ζητήματος και της κάλυψης που παρέχει η υφιστάμενη νομοθεσία, πλην όμως δεν λαμβάνει υπόψη της -ως όφειλε- το πιο αυστηρό πλαίσιο του κανονισμού GDPR, ο οποίος εφαρμόζεται αυτομάτως από τις 25 Μαΐου, καθώς αποτελεί ευρωπαϊκή νομοθεσία, αν και στην Ελλάδα το σχετικό νομοσχέδιο θα ψηφιστεί εντός του καλοκαιριού.

Αν τηρηθεί το γράμμα του νέου νόμου GDPR τότε η πολιτική επικοινωνία πολιτευτών με τη βάση τους θα είναι πρακτικά αδύνατη, καθώς ουδείς, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, διαθέτει την απαραίτητη υποδομή και προβεί στις επιβεβλημένες διαδικασίες συμμόρφωσης. Αν μάλιστα, όπως υπάρχει η πρόβλεψη, πραγματοποιηθούν επιτόπιοι έλεγχοι τότε είναι πολύ πιθανό τα παραπτώματα που θα διαπιστωθούν να είναι ακόμη περισσότερα, καθώς θα πρέπει να διαπιστωθεί η συναίνεση στην απόκτηση των προσωπικών δεδομένων.

Η καταγγελία

Από την καταγγελία που υποβλήθηκε στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ενδιαφέρον έχει το στοιχείο ότι ο καταγγέλλων γνωστοποίησε όλα εκείνα τα στοιχεία που ζήτησε, πλην της ιδιότητας, δηλώνοντας πως δεν είναι απαραίτητη για την ικανοποίηση των δικαιωμάτων του.

Ο καταγγελλόμενος απάντησε στον καταγγέλλοντα, αναφέροντας ότι διαθέτει στο αρχείο του πολιτικού γραφείου του, εγγραφή με το ονοματεπώνυμό του και το κινητό του τηλέφωνο, συνοδευόμενο με την ένδειξη: «Δημοσιογράφος Επαρχιακού ΜΜΕ» αλλά και τα στοιχεία επικοινωνίας της εφημερίδας στην οποία τότε εργαζόταν, όμως δεν παρέχει κάποιο στοιχείο για το πώς βρέθηκαν στην κατοχή του τα στοιχεία αυτά, ούτε αν διαθέτει τη συγκατάθεση του καταγγέλλοντος. Επίσης, δήλωσε ότι, σε συνέχεια του αιτήματος του καταγγέλλοντος, προέβη σε διαγραφή των εν λόγω στοιχείων του από το αρχείο του.

Το σκεπτικό και η απόφαση της Αρχής

Ο καταγγελλόμενος δεν προσκόμισε στοιχεία τα οποία να αποδεικνύουν ότι ο καταγγελλόμενος είχε χορηγήσει την προηγούμενη συγκατάθεσή του, ή να αποδεικνύουν ότι τα στοιχεία επικοινωνίας (αριθμός κινητού τηλεφώνου) συλλέχθηκαν νομίμως στο πλαίσιο προηγούμενης επαφής με το υποκείμενο.

Περαιτέρω, ο καταγγελλόμενος δεν παρείχε στο επίμαχο μήνυμα πολιτικής επικοινωνίας τη δυνατότητα στο υποκείμενο να ασκήσει το δικαίωμα αντίρρησης.

Επιπλέον, δεν απέδειξε την πηγή των στοιχείων του καταγγέλλοντος, καθώς αναφέρει ότι αυτά είτε προέρχονταν από το κόμμα με το οποίο ήταν υποψήφιος είτε είχαν συλλεγεί από συνεργάτες του πολιτικού του γραφείου απευθείας από τον ίδιο τον καταγγελλόμενο.

Όφειλε, όταν του διαβιβάστηκαν, όπως αναφέρει, τα στοιχεία, να έχει ελέγξει ή να έχει εξασφαλίσει ότι είχαν αρχικώς συλλεγεί νομίμως.

Λόγω του γεγονότος ότι δεν γνώριζε με σιγουριά την πηγή των δεδομένων, δεν κατέστη εφικτή η προσήκουσα ικανοποίηση του δικαιώματος πρόσβασης του υποκειμένου, σε ό,τι αφορά στην προέλευση των δεδομένων του.

Σύμφωνα με την Αρχή, ο ισχυρισμός του καταγγελλόμενου ότι δεν υπήρξαν καταγγελίες στο παρελθόν σχετικά με τον τρόπο που πραγματοποιούσε την πολιτική επικοινωνία είναι αβάσιμος, καθώς είχαν υποβληθεί στην Αρχή καταγγελίες για αποστολή αζήτητης ηλεκτρονικής επικοινωνίας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, για τις οποίες είχε ενημερωθεί με έγγραφο της Αρχής, στο οποίο γινόταν αναφορά και στο περιεχόμενο της υπ’ αριθμ. 1/2010 Οδηγίας.

Για τους λόγους αυτούς, η Αρχή επέβαλε προειδοποίηση στον Β, ως υπεύθυνο επεξεργασίας, για:

α) παράνομη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων για τον σκοπό της πολιτικής επικοινωνίας μέσω της αποστολής αζήτητης ηλεκτρονικής επικοινωνίας (παραβίαση του άρθρου 11 ν. 3471/2006), και

β) μη προσήκουσα ικανοποίηση του προβλεπόμενου από το 2472/1997 δικαιώματος πρόσβασης των υποκειμένων των προσωπικών δεδομένων τα οποία επεξεργάζεται.

Επίσης, η Αρχή απηύθυνε κατά το παρ. γ ν. 2472/1997 σύσταση για τη μη υποβολή γνωστοποίησης για το αρχείο που τηρούσε για το σκοπό της πολιτικής επικοινωνίας.